Türk Ceza Hukuku Reformunun 9. Yıldönümü
Ceza Muhakemesinde Özel Hayata Yönelik Tedbirler, Lekelenmeme Hakkı, Meram Anlatabilmek Hakkı ve Diğer Adil Yargılanma Haklarının Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Yoluyla Korunması
31 Mayıs – 1 Haziran 2014
Saygıdeğer Meslektaşım,
Bildiğiniz gibi Türk Ceza Hukuku Reformunun gerçekleştirildiği 1 Haziran 2005 tarihinden beri her yıl aynı tarihte, reformun yıldönümü bilimsel bir etkinlikle kutlanmakta, ceza hukuku mevzuatımızda yaşanan gelişmeler, sorunlar ve yenilikler tartışılmaktadır. Bu yıl da aynı tarihte bilimsel bir toplantı ile Reformun yıl dönümünün kutlanmasına karar verilmiş, söz konusu etkinliğin İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültelerinin katkıları ile İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
Başlıktan da anlaşılacağı üzere bu yıl için toplantının ana teması “Ceza Muhakemesinde Özel Hayata Yönelik Tedbirler ve Adil Yargılanma Hakkının Anayasal Korunması” olmak üzere iki farklı alan dikkate alınarak belirlenmiştir.
Özellikle özel hayatına yönelik koruma tedbirleri, bu şekilde elde edilmiş delillerin ispat hukuku noktasında ortaya çıkardığı sorunların geçtiğimiz yıl içerisinde ciddi hukuki sorunlara ve tartışmalara neden olması bu temanın belirlenmesinde rol oynamıştır. Yandan 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la hukukumuzda ilk kez bireylere Anayasa Mahkemesine başvurabilmek imkanı tanınmış ve bu imkan 23 Eylül 2012 tarihinden itibaren kesinleşen işlem ve kararlara karşı kullanılmaya başlanmıştır.
Bu bağlamda bir anayasal hak olarak özel hayat ve özel hayatın ceza hukuku aracılığıyla korunması, özel hayata yönelik koruma tedbirleri ve bu tedbirlerden elde edilen deliller, lekelenmeme hakkı, lekelenmeme hakkının korunmasında soruşturma ve kovuşturma organlarının görevleri, medya ve yargı ilişkisi bağlamında basının haber vermek hakkı ve kişilerin lekelenmeme hakkı dengesi, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının medya karşısında korunması, masumiyet ya da suçsuz sayılma hakkının anayasal dayanakları ve bu hakkın koruma tedbirleri alanında doğurduğu sonuçlar, soruşturma ve kovuşturma aşamasında bilgilendirilme ve hukuki ve fiili konularda açıklama yapmak hakkı, karar ve hükümlerin gerekçeli olması ve gerekçenin unsurları, duruşmanın aleniliği ve lekelenmeme hakkı, gizli soruşturma tedbirleri ve adil yargılanma hakkı ve benzer konuların, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru imkanı ve bu hukuki sorunların bağlantılı oldukları temel hak ve özgürlükler dikkate alınarak tartışılması hedeflenmektedir.
Bu iki temel sorun alanı esas alınarak düzenlenecek toplantı, 31 Mayıs 2014 günü sabah başlayacak ve 01 Haziran 2015 günü öğlene kadar devam edecektir. Bir buçuk günlük toplantı çerçevesinde, altı oturumda on iki bilimsel tebliğ sunulması ve her bir tebliğ için de bir kişinin tartışmacı olarak oturumlara iştirak etmesi planlanmıştır. Ancak önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da, mümkün mertebe fazla sayıda ve farklı üniversitelerden katılımcının iştiraki ve toplantının tebliğ ve tartışmacılarla sınırlı olmaksızın, tüm katılımcıların katkı sunacağı toplu bir tartışma zeminine dönüştürülmesi hedeflenmektedir.
Toplantıya Türkiye’den akademisyenlerin yanı sıra, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru kurumunu yıllardır uygulamakta olan Almanya’dan akademisyenler ve uygulamacılarla konunun uygulamaya ilişkin yönlerini de ele almak maksadıyla Anayasa Mahkemesi üye ve raportörlerinin ile Yargıtay üyelerinin, tetkik hakimleri ve cumhuriyet savcılarının da iştiraki temin edilecektir.
Toplantının amacına ulaşabilmesi ve yukarıda ifade edilen zengin tartışma zeminin yaratılması bakımından sizleri de aramızda görmek arzusundayım.
Prof. Dr. Adem Sözüer
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı