Ceza ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi
TANITIM
Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne bağlı bir merkezdir. Merkezin amacı; ceza hukuku, kriminoloji ve diğer suç ve ceza bilimleri alanlarında araştırma ve uygulama yapmak, bu bilimlerin gelişmesi için her türlü faaliyetlerde bulunmaktır. Araştırma sonuçlarına göre ceza hukuku, cezaların infazı, emniyet tedbirlerinin uygulanması, suçun önlenmesi, Türkiye’de ve yabancı ülkelerde bu konulara ilişkin mevzuatın ve zabıtanın geliştirilmesi için her türlü faaliyetlerde bulunmak ve özellikle suçla mücadele için ülkenin şartlarından kaynaklanan uygun bir suç ve ceza politikasının esaslarını tespit etmek, suç ve suçlu ile meşgul olan ve mücadele eden devlet kurumları alanında araştırma yapmaktır.
TARİHÇE
Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi, Ord. Prof. Dr. Tahir TANER’in öncülüğünde 1 Şubat 1944 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne bağlı olarak, “Kriminoloji Enstitüsü” adıyla kurulmuştur (Mülga İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü Talimatnamesi’nin 23. maddesi, 1 Şubat 1944 tarihli Kriminoloji Enstitüsü Yönetmeliği’nin yürürlükten kaldırıldığı hükmünü içermektedir. Kuruluş tarihiyle ilgili olarak ayrıca bkz.: Prof. Dr. Nevzat Gürelli’nin, Enstitü Müdürü sıfatıyla, 1978 yılında ilk sayısı çıkan Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi’nin amacını ve niteliğini belirten yazısı, s.5). Kısa süre sonra “Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü” adını alan kurum, 18.02.1982 tarihli Üniversitelerde Akademik Teşkilât Yönetmeliği’nin Geçici 2. Maddesindeki “Kanunla kurulmayan ve 2547 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş bulunan enstitülerden, bağımsız olarak yüksek lisans veya doktora öğretimi uygulamayan ve başlıca görevleri araştırma veya uygulama olan enstitüler, faaliyetlerini ilgili üniversite senatosu kararı ile araştırma veya uygulama merkezi olarak devam ettirebilirler” hükmü uyarınca, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanlığı’nın 13 Nisan 1982 tarih ve 1677 sayılı teklifinin İstanbul Üniversitesi Senatosu’nun 22 Nisan 1982 tarihli 10. toplantısında onaylanmasıyla, “Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi”ne dönüşmüş ve halen bu unvanla faaliyetlerine devam etmektedir. Merkezin kuruluşunda önemli rol oynayan ve uzun yıllar merkezin müdürlüğünü yürüten merhum Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer’in, kendisine armağan olarak çıkarılan İstanbul Hukuk Fakültesi Mecmuası’nda (Cilt: LII, Sayı:1-4, 1987, s.VII vd.) yer alan özet biyografisindeki şu ifadeler, merkezin tarihçesi hakkında kayda değerdir: “Dönmezer 1943 yılında İstanbul Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsünün kurulması çalışmalarına katılmış, bu hususta görevli komisyonun raportörlüğünü yapmış ve 1955 yılında aynı Enstitünün müdürlüğüne seçilmiş ve bir yıllık süre hariç bu araştırma merkezinin 1985 yılına kadar başında bulunmuştur. Enstitü ve araştırma merkezinin Dönmezer’in müdürlüğünde en parlak dönemini yaşadığını, yayınlanan araştırma sonuçları, eserler, tertiplenen sempozyumlar, yıllık tartışmalı konferanslar ve milletler arası toplantılarla, dünya ilim âleminde itibarlı bir kurum niteliğini kazandığını belirtmek bir kadirşinaslık borcudur”.